چرا باید در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک سرمایه‌ گذاری کنید؟

اگر هنوز آمادگی خریدوفروش سهام را ندارید، در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک سرمایه گذاری کنید.

هر موقع صحبت از سرمایه‌گذاری در بورس می‌شود، لازم است بدانید که سرمایه‌گذاری در بورس فقط از یک‌راه و آن‌هم سرمایه‌گذاری در سهام انجام نمی‌شود، بلکه شما می‌توانید در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک نیز سرمایه‌گذاری کنید. سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم است که گاهی از سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس و خرید سهام بهتر است، به‌خصوص برای سرمایه‌گذارانی که ریسک گریز هستند.

شناسایی و خرید یک سهم فوق‌العاده، آرزوی هر آدمی است، اما گاهی شرایطی به وجود می‌آید که جستجو برای یافتن این نوع سهام، تبدیل به یک بازی خطرناک می‌شود، بنابراین پیشنهاد می‌شود سرمایه‌گذاران ریسک گریز و محافظه‌کار، برای کاهش ریسک خود حتماً بخشی از سرمایه خود را به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک اختصاص دهند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک ، نوعی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری هستند که پول‌های اندک سرمایه‌گذاران را جمع‌آوری می‌کنند، آن را یک‌کاسه می‌کنند و همه‌ی آن وجوه را در مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر ابزارهای مالی سرمایه‌گذاری می‌کنند. فرض کنید هر واحد سهام صندوق سرمایه‌گذاری فرضی بیتا 1000 تومان باشد. این شرکت مجموعاً یک‌میلیون واحد منتشر کرده، بنابراین با فروش این واحدهای سرمایه‌گذاری به اشخاص و نهادهای مالی می‌تواند یک میلیارد تومان پول جمع‌آوری کند و این مبلغ را در دارایی‌های متنوعی سرمایه‌گذاری کند. حالا فرض کنید شما 500000 تومان پول داشته‌اید و با آن 500 واحد از سهام صندوق را می‌خرید. با این کار شما توانسته‌اید در مجموعه متنوعی از سهام و اوراق بهادار و دارایی‌ها سرمایه‌گذاری کنید و ریسک سرمایه‌گذاری خود را به‌شدت کاهش دهید، درصورتی‌که اگر می‌خواستید خودتان به‌تنهایی در همه این ابزارها سرمایه‌گذاری کنید، با 500000 تومان کار بسیار دشواری بود و احتمالاً امکان‌پذیر نبود.
مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری چیست؟
تا سال 1387 سرمایه‌گذاران فقط می‌توانستند در سهام سرمایه‌گذاری کنند، اما از آن سال به بعد، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک فعالیتشان را در بازار بورس آغاز کردند و سرمایه‌گذاران جایگزین جدیدی برای سهام یافتند. حالا سرمایه‌گذاران می‌توانستند به‌جای یک سهم در مجموعه‌ای از سهام و ابزارهای مالی سرمایه‌گذاری کنند. درواقع صندوق‌ها پول‌های اندک سرمایه‌گذاران را جمع می‌کنند و در سبدی از سهام و ابزارهای مالی سرمایه‌گذاری می‌کنند.

از طرفی سرمایه‌گذاران از مدیریت حرفه‌ای سبد سهام هم بهره‌مند بودند. زیرا مدیران صندوق‌ها عمدتاً افراد آگاه و متخصص در حوزه سرمایه‌گذاری هستند و به جدیدترین اطلاعات و اخبار دسترسی دارند که این مورد، مزیت بزرگی برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها به‌حساب می‌آید.

به‌علاوه متنوع سازی سهام برای سرمایه‌گذاران کار بسیار دشواری است. چراکه نه سرمایه کافی دارند و نه دانش لازم را؛ اما سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری این امکان را ایجاد کرد که تنوع‌بخشی سبد دارایی‌ها به‌طور کامل و بهینه انجام شود.

سرمایه‌گذاری در صندوق گزینه مناسبی برای تازه‌کاران بازار بورس است؛ اما معایبی هم دارد. برای مثال سرمایه‌گذاران هیچ اختیاری در نوع سرمایه‌گذاری صندوق‌ها ندارند. برای مثال نمی‌توانند تعیین کنند صندوق در چه سهمی سرمایه‌گذاری کند. همچنین نقدشوندگی این صندوق‌ها هم پایین‌تر از سهام است و معمولاً شما وقتی دستور فروش واحد صندوق خود را می‌دهید در حدود پنج روز طول می‌کشد تا وجه حاصل از آن را دریافت کنید.

انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در ایران چگونه‌اند؟

سه عامل زیر صندوق‌های سرمایه‌گذاری را از یکدیگر متمایز می‌کنند:

1. میزان سرمایه و اندازه صندوق سرمایه‌گذاری: که صندوق‌ها را به‌اندازه کوچک و اندازه بزرگ تقسیم می‌کند و مشخص‌کننده حداقل و حداکثر تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری است که صندوق مجاز است منتشر و صادر کند.
2. ماهیت سرمایه‌گذاری صندوق‌ها (سهام، اوراق با درآمد ثابت و مختلط): صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ابتدای فعالیت خود مشخص کرده‌اند که هدف تشکیل آن‌ها، سرمایه‌گذاری در چه دارایی‌هایی است. برخی مجاز به سرمایه‌گذاری در سهام هستند، برخی اوراق با درآمد ثابت و برخی هم مختلط‌اند.
3. قابل معامله بودن یا نبودن سهام آن‌ها در بورس: برخی صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازار بورس معامله نمی‌شوند و شما برای سرمایه‌گذاری در آن‌ها باید به نمایندگی‌های صندوق مراجعه کنید و مستقیماً واحدهای سرمایه‌گذاری را از خودشان خرید کنید؛ اما برخی دیگر از صندوق‌ها، قابل معامله در بورس هستند و واحدهای سرمایه‌گذاری آن‌ها در قالب سهام در بورس خریدوفروش می‌شود؛ اما تعداد صندوق‌های قابل معامله در بورس نسبت به سایر انواع صندوق‌ها اندک است. (تا زمان نگارش این مقاله در خرداد 1394 فقط 11 صندوق قابل معامله در بورس در مقایسه با 134 صندوق غیر معامله در بورس)

این اطلاعات را می‌توانید با مطالعه امیدنامه صندوق‌ها به دست آورید.

چطور می‌شود صندوق‌ها را باهم مقایسه کرد؟

ساده است. ابتدا به وب‌سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران یا هر وب‌سایت اطلاع‌رسانی دیگر مراجعه کنید و به بخش صندوق‌های سرمایه‌گذاری بروید. در آنجا با انواع صندوق‌ها، عمر آن‌ها، ارزش خالص هر واحد و ارزش خالص کل دارایی‌های آن‌ها آشنا می‌شوید.

ارزش خالص هر واحد، مبلغی است که شما در صورت تمایل به سرمایه‌گذاری در آن صندوق باید بپردازید؛ بنابراین اگر پول زیادی ندارید، صندوق‌هایی را بررسی کنید که ارزش خالص هر واحد آن‌ها کمتر است.

قبل از تصمیم به سرمایه‌گذاری سری هم به وب‌سایت مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران بزنید. در این سایت اطلاعات دقیق‌تری در مورد بازده روزانه، ماهانه و سالانه صندوق به دست می‌آورید، نشانی وب‌سایت صندوق‌ها نیز در این پایگاه اطلاعاتی موجود است و می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت صندوق‌ها امیدنامه، نحوه سرمایه‌گذاری در صندوق و هزینه‌های سرمایه‌گذاری را مطالعه کنید.